เผยแพร่: 19 มิ.ย. 2568 โดย: คุณรุ่งเรือง หวนระลึก
ระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV คืออะไร?
ระบบทีวีรวมศูนย์ MATV SMATV CATV IPTV ตอนที่4
ระบบทีวีรวมศูนย์แบบ SMATV (Satellite Master Antenna Television) คือ ระบบทีวีรวมศูนย์ที่รับสัญญาณทีวีจากเสาอากาศภาคพื้นดิน และ รับสัญญาณจากจานดาวเทียมแล้วนำสัญญาณที่ได้มาแปลงให้อยู่ในรูปแบบเดียวกับเสาอากาศ นำสัญญาณทั้งสองมารวมกัน และส่งกระจายไปยังโทรทัศน์หลายจุดภายในอาคารอย่างทั่วถึง เหมาะสำหรับการใช้งานในอาคารชุด โรงแรม รีสอร์ท คอนโดมิเนียม อพาร์ตเมนต์ แฟลต หอพัก หรืออาคารสำนักงาน ที่ต้องการให้บริการช่องรายการทีวีพื้นฐานแก่ผู้พักอาศัยหรือผู้ใช้งาน โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้ทุกจุดรับชมภายในอาคารได้รับภาพและเสียงที่คมชัดเท่าเทียมกัน บทความนี้จะอธิบายเฉพาะในส่วนการรับสัญญาณจากจานดาวเทียมเท่านั้น ในส่วนการรับสัญญาณทีวีจากเสาอากาศภาคพื้นดิน ท่านสามารถศึกษารายละเอียดจากบทความระบบทีวีรวมศูนย์แบบ MATV
วิธีการรับสัญญาณดาวเทียมสามารถออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. การรับสัญญาณดาวเทียมซีแบนด์ (C-Band Satellite Dish)
ในการรับสัญญาณดาวเทียมย่านความถี่ซีแบนด์ มักเลือกใช้ชนิดจานดาวเทียมแบบไพร์มโฟกัส (Prime Focus Satellite Dish) อย่างไรก็ตามคนส่วนใหญ่มักเรียกว่าจานดาวเทียมซีแบนด์ (C-Band Satellite Dish) ในงานระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV ควรใช้จานดาวเทียมซีแบนด์ที่มีขนาดใหญ่หรือมีเส้นผ่านศูนย์กลางของจานไม่น้อยกว่า 7 ฟุตขึ้นไป และการติดตั้ง LNBF กับจานดาวเทียมควรเลือกรุ่นที่ตัดสัญญาณรบกวน LTE/4G/5G เพื่อป้องกันการรบกวนจากคลื่นมือถือ
2. การรับสัญญาณดาวเทียมเคยูแบนด์ (Ku-Band Satellite Dish)
ในการรับสัญญาณดาวเทียมย่านความถี่เคยูแบนด์ นิยมใช้จานแบบ Offset เพื่อหลีกเลี่ยงการบังสัญญาณจากตัว LNBF เนื่องจากจานชนิดนี้มักมีขนาดเล็ก อย่างไรก็ตามคนส่วนใหญ่มักเรียกว่าจานดาวเทียมเคยูแบนด์ (Ku-Band Satellite Dish) ในงานระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV ควรใช้จานดาวเทียมเคยูแบนด์ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของจานไม่น้อยกว่า 90-150 ซม. ขึ้นไป เนื่องจากเม็ดฝนมีผลต่อการรับสัญญาณ และควรเลือกใช้ LNBF แบบตัดคลื่นรบกวนเช่นเดียวกับ C-Band
ช่องรายการทีวีผ่านดาวเทียมสามารถออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. ช่องรายการฟรีทีวีผ่านดาวเทียม
การรับช่องรายการฟรีทีวีผ่านดาวเทียมมาส่งกระจายในระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV สามารถตั้งจานดาวเทียมให้ตรงกับดาวเทียมที่เราต้องการรับสัญญาณ และใช้มอดูเลเตอร์ที่รับสัญญาณแบบ DVB-S/S2 ในการรับสัญญาณ (DVB-S/S2 Transcoder Modulator) เพื่อแปลงสัญญาณจากช่องรายการทีวีผ่านดาวเทียมให้เป็นสัญญาณในรูปแบบเดียวกับเสาอากาศ ส่งเข้ากระจานในโครงข่ายระบบทีวีได้เลย ในพื้นที่ประเทศไทยดาวเทียมที่นิยมในการรับสัญญาณ ได้แก่ Thaicom6/8, AsiaSat5, AsiaSat7, ChinaSat 6E
2. ช่องรายการทีวีลิขสิทธิ์ผ่านดาวเทียม
ช่องรายการทีวีลิขสิทธิ์ผ่านดาวเทียมที่มีการเข้ารหัส เช่น TrueVisions, Astro, Sky Net, Canal+, LaoSat TV รวมถึงผู้ให้บริการลิขสิทธิ์ช่องรายการทีวี TV Content แบบ B2B อื่นๆ ที่ส่งผ่านดาวเทียม หากต้องการนำช่องรายการทีวีลิขสิทธิ์ผ่านดาวเทียมมาส่งกระจายสัญญาณในระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV จะต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าของสิทธิ์แบบ B2B ก่อน (หลายคนเข้าใจผิดว่าได้รับอนุญาตในการรับชมที่บ้านแบบ B2C แล้วสามารถนำมาส่งในระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV ได้)
หลังจากได้รับอนุญาตแล้ว วิธีการรับช่องรายการทีวีลิขสิทธิ์ผ่านดาวเทียมมาส่งกระจายในระบบทีวีรวมศูนย์ SMATV สามารถตั้งจานดาวเทียมให้ตรงกับดาวเทียมที่เราต้องการรับสัญญาณ และนำเครื่องรับสัญญาณดาวเทียมของผู้ให้บริการช่องลิขสิทธิ์ทีวีดังกล่าว 1 เครื่อง ต่อ 1 ช่องรายการ มาต่อเข้ามอดูเลเตอร์รุ่นที่ที่รับสัญญาณแบบ HDMI หรือ A/V เพื่อแปลงสัญญาณให้เป็นสัญญาณในรูปแบบเดียวกับเสาอากาศ ส่งเข้ากระจานในโครงข่ายระบบทีวีได้เลย
ในปัจจุบันการส่งช่องรายการทีวีผ่านดาวเทียมกำลังถูกแทนทีด้วยการส่งช่องรายการทีวีลิขสิทธิ์ผ่านอินเทอร์เน็ตที่เรียกว่า วีดีโอสตรีมมิ่ง (Video streaming) ที่สามารถเข้ารหัส (DRM) เพื่อควบคุมและจัดการการเข้าถึงช่องรายการทีวีดังกล่าวได้เช่นกัน วีดีโอสตรีมมิ่งมีต้นทุนการดำเนินการที่ต่ำกว่า และสามารถรับชมได้หลากหลายรูปแบบทั้งบนทีวีแบบดังเดิม รวมถึงบนสมาร์ทโฟนและแท็บแล็ตอีกด้วย
